Röportaj: Bir Klinik Psikolog İle Aleksitimi (Duygu Körlüğü)

Kendinizin veya çevrenizdeki insanların duygularını fark etmede, adlandırmakta ve ifade etmede zorlanıyor musunuz?

Klinik Psikolog Ebru Kılıç ile Aleksitimi (Duygu Körlüğü) üzerine bir soru cevap gerçekleştirdik.

Bize kendinizi tanıtır mısınız?

Ben Uzm.Klinik Psikolog Ebru Kılıç. Kahramanmaraş- Afşin 1993 doğumluyum. 2013-2017 Arel Üniversitesi Psikoloji Lisans mezun oldum. Ardından 2018-2020 Klinik Psikoloji yüksek lisansımı tamamladım. Lisans ve yüksek lisans eğitimim boyunca almam gereken ekol, test ve terapi eğitimlerimi de tamamlamaya çalıştım.2015-2018 yılları arasında Bakırköy Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde gönüllü staj yaptım. 2020 yılında tez savunmamla birlikte yüksek lisanstan mezun oldum. Aynı yıl içerisinde danışan kabulüne başladım. Çeşitli bölgelerde danışan kabul ettim 2023 yılına kadar. 2023 yılında kurucusu olduğum danışmanlık ofisimi açtım. Bazı nedenlerden kaynaklı danışmanlık ofisimi kapattım ve hala danışan kabul etmeye devam ediyorum.

Uzmanlığınızı klinik psikoloji üzerine yaptınız, klinik psikoloji uzmanlığı nedir?

Klinik Psikoloji uzmanlığı; bireylerin zihinsel, duygusal ve davranışsal problemlerini anlamaya, değerlendirmeye ve tedavi etmeye odaklanan bir bilim dalıdır. Klinik psikoloji uzmanları, karşılaşılan zorlantıları anlama, önleme ve psikoterapi yolu ile tedavi etmede yetkili ve yetkinlerdir.

Klinik psikolog olarak çalıştığınız alanlar nelerdir?

Çalıştığım alanlar;

Çocuk danışanlarda, Uyku ve Bozuklukları, Tırnak Yeme, Tuvalet Eğitimi, özgüven, Ergenlik sorunları, Sınav Kaygısı, Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu, Cinsel Eğitim, Aile içi çatışmalar, Akran Zorbalığı, Sosyal Fobi, Çocukla İletişim, Çocukla Duygu, Ekran bağımlılığı, Sınırlar, Sınır tanımayan Çocuklar, Ergenlik sorunları.

Bireysel danışanlarda; OKB, Depresyon, Anksiyete, Panik Atak, Fobi, Sosyal Fobi, Öfke ve Öfke ile Başa Çıkma, İletişim Becerileri, Kaygı Bozuklukları, Duygular ve İfade etme, Ekran Bağımlılığı, Özgüven ve Özsaygı, Özgül Fobiler, Sosyal Anksiyete ile Başa Çıkma.

Sizinle aleksitimi (Duygu körlüğü) üzerine konuşmak istiyoruz. Bu nedenle aleksitimi nedir açıklayabilir misiniz?

Aleksitimi; en kısa haliyle “duygular için söz yoksunluğu” özetleyebilirim. İnsan psiko-sosyal bir varlıktır ve dengeli ilişkiler kurabilmesi için; toplumla bir arada olmaya ve onlarla iletişimini sürdürmeye ihtiyacı vardır. Bu ilişkilerin bozulması denge uyum arayışında olan birey için tehdit unsuru oluşturur. Bu pencereden bakıldığında sosyal varlık olan bireyin sağlıklı ve dengeli ilişkiler kurmasında yardımcı rol olan en önemli unsur bireyin duygularıdır. İnsan duygu ve düşüncelerini anlamlandırıp sözel olarak aktarabildiğinde diğer tüm canlılardan farklılaşır. Bu sebeple aleksitimi kavramını; yaşantılama ve duyguları ifadede yetersizlik, fantezi ve sembolik ifade etmede güçlük ve en başa baktığımızda bireyin duygularını tanıma ve ifade etmede yaşadığı güçlük olarak açıklayabilirim.

Aleksitiminin belirtileri nelerdir?

Aleksitimik bireyler; duygusal işlevlerde ve kişiler arası iletişimlerinde güçlük çekerler. Farklı bir gezegenden gelmiş gibi davranırlar. Duygu ve düşünceleri arasında bağlantı kurup bu bağlantıyı sözcüklere dökmekte sorun yaşarlar. Aleksitimik bireyler, duyguları ayırt edememe, duyguları bastırma, kendi duygularını ifade edemedikleri için başkalarının duygularını tanımada zorlanma, hayal kurma, düşlem yaşamada kısıtlılık gibi belirtileri gösterirler.

Aleksitiminin (duygu körlüğü) olma nedenleri nelerdir?

Aleksitimi olma nedenlerine baktığımızda çeşitli biyolojik, psikolojik ve çevresel etmenler vardır. Genetik yatkınlık konusu da hala tartışılmaktadır. Psikolojik nedenleri el aldığımızda; travmalar, bağlanma problemleri ve savunma mekanizması karşımıza çıkmaktadır.

Aleksitiminin (duygu körlüğü) tedavisi var mıdır? Varsa tedavi yöntemleri nelerdir?

Alekstimi zamanla ve doğru destekle azalabilir. Net bir tedavisi yoktur, çünkü alektisimi bir hastalık değil, kişilik özelliğidir. Psikoterapide psikodinamik terapi, bilişsel davranışçı terapi ve duygu odaklı terapi oldukça destekleyicidir.

Aleksitimi (duygu körlüğü) psikolojik bir semptom mudur yoksa bir kişilik özelliği midir?

Aleksitimi bir kişilik özelliği ve duygusal işleme bozukluğu olarak geçmektedir ancak bir hastalık olarak literatürde yer almamaktadır.

Aleksitimi (duygu körlüğü) teşhisi nasıl konur?

Aleksitimik özelliklere baktığımız zaman yaygın gelişimsel bozukluklar içerisinde yer alan Asperger ve fonksiyonel Otizmi çağrıştırmaktadır. Aleksitiminin bu bozukluklardan ayrılması için bireylerin aleksitimi skalaları yüksek olsa da, tanı konması için dil becerisi kazanma ve kullanmada zorlanma, sınırlı yenileyici davranış, gibi bazı belirtilerin olması gerekiyor. Özellikle klinik gözlemler sonucunda gerçekleştirilen bu tanımlar kendi aralarında benzerlikler gösterdikleri kadar farklılaşmalar da göstermektedirler. Bu süreci daha iyi denetleyebilmek için sözü edilen tanımların arkasındaki paradigmaların aleksitimi ile olan bağlantılarını anlamak gerekir. Toronto Aleksitimi Ölçeği faydalı olacaktır.